3.2. Wychowanie woltyżerskie
Woltyżerka to wykonywanie skomplikowanych ćwiczeń gimnastycznych na koniu będącym w ruchu. Celem woltyżerki jest gimnastyką rozwijającą i utrzymującą w jeźdźcu pewność siebie, śmiałość, energię, zwinność i giętkość ruchów. Służy do wyrobienia szybkości i sprawności we wskakiwaniu i zeskakiwaniu z konia, często potrzebnych kawalerzyście w warunkach bojowych.
Przy ćwiczeniach w woltyżerce należy wymagać od kawalerzysty umiejętności wychowania fizycznego, wskoku i zeskoku z konia w kłusie i galopie, zarówno z lewej jak z prawej strony, a z ludźmi szczególnie uzdolnionymi przerabiać: nożyce, skok przez konia, wskok odwrotny, wskok młyńcem, stanie na siodle.
We wszystkich tych ćwiczeniach należy wymagać dokładnego wykonania, gdyż tylko takie ćwiczenie jest celowe.
W pedagogice jazda konna daje kontakt z koniem w ramach samej jazdy konnej i woltyżerki pedagogiczno-terapeutycznej przyczynia się do wywołania pozytywnych zmian w zachowaniu, mających charakter indywidualistyczny, psychologiczny, psychoterapeutyczny, społeczny i rehabilitacyjny. Dzięki połączeniu elementów sportowych z faktem bliskiego kontaktu z pośrednikiem - koniem angażowany jest cały człowiek jako istota cielesna, duchowa, umysłowa i społeczna.
Rozwój psychofizyczny jeźdźca i podnoszenie jego kwalifikacji powinno być traktowane na równi z poziomem wytrenowania konia. Zbyt często zapomina się jednak o drugiej części wspólnoty koń - jeździec. Początkowy okres szkolenia konia, jeździec powinien przeznaczyć na podnoszenie swych jeździeckich kwalifikacji.
Gdy jeździec się usztywni, nie jest w stanie dostosować się do konia i zharmonizować z nim. Pozostaje poza ruchem konia. Jego ręce staja się nieczułe i uniemożliwiają koniowi zrównoważenie. Zostaje mu, bowiem odjęta swoboda ruchu głowa i szyja. Koń czuje się źle, staje się nerwowy i idzie niechętnie do przodu.
Dlatego konieczne jest uprawianie woltyżerki jako gimnastyki pomocniczej nie tylko przez początkujących, lecz również przez doświadczonych jeźdźców, także w celu odprężenia, uspokojenia się i opanowania konia. W następstwie tego jeździec może się w pełni skoncentrować i zharmonizować się z koniem w jedną całość.
Ćwiczenia gimnastyczne na koniu przewidziane były i są programem wszystkich szkół kawaleryjskich. Kawalerzyści przypominają sobie z pewnością, że obowiązkiem tym objęci byli nie tylko rekruci, lecz również i wyższe szarże.